آتش بازی چهارشنبه سوری

چهارشنبه سوری یکی از مراسم‌ها باستانی ایرانیان است که همچنان ادامه دارد و ایرانیان در هر کجا که باشند، این مراسم را در آخرین شب چهارشنبه سال اجرا می‌کنند. آتش بازی چهارشنبه سوری هر ساله با وجود محصولات آتش بازی جذاب‌تر و هیجان انگیزتر برگزار می‌شود اما باید در کنار جشن و شادی مراقب نکات ایمنی نیز بود تا این مراسم به بهترین نحو و با خاطره‌های خوبی سپری شود.

آتش بازی چهارشنبه سوری

چهارشنبه‌ سوری یکی از جشن‌های کهن ایران است که در آخرین سه‌شنبه شب سال برگزار می‌شود. این جشن که با روشن کردن آتش، پریدن از روی آن و استفاده از مواد آتش‌ بازی همراه است، نمادی از پاکی، نور و شادی برای استقبال از سال نو شمسی محسوب می‌شود. برگزاری این مراسم از گذشته تاکنون آداب خاصی به همراه داشته که در هر ناحیه طبق سنت آن منطبقه برگزار می‌شده و رکن اصلی و مشترک تمام این مراسم‌ها استفاده از آتش بوده است که در مقاله آتش بازی چهارشنبه سوری به طور جامع‌تری به این موضوع می‌پردازیم.

تاریخچه چهارشنبه‌ سوری و آتش‌ بازی

چهارشنبه‌سوری یکی از کهن‌ترین جشن‌های ایرانی است که قدمتی چند هزار ساله دارد. این جشن با روشن کردن آتش و پریدن از روی آن همراه بوده و مردم در گذشته با خواندن عبارت “زردی من از تو، سرخی تو از من” از آتش طلب سلامتی و شادی می‌کردند. اما در دهه‌های اخیر، آتش‌بازی و استفاده از مواد محترقه به این مراسم اضافه شده است.

در حالی که در گذشته استفاده از فشفشه‌های سنتی و آتش‌های کوچک مرسوم بود، امروزه محصولات متنوع آتش بازی جای آن را گرفته‌اند که در برخی موارد می‌تواند خطرناک باشد و مشکلاتی را به وجود بیاورد. بنابراین در انتخاب محصولات آتش بازی چهارشنبه سوری و استفاده از آن‌ها لازم است به نکات ایمنی که در ادامه مقاله گفته می‌شود، توجه کنید.

مراسم‌های مرسوم در چهارشنبه سوری

آتش بازی چهارشنبه‌ سوری همچنان یکی از محبوب‌ترین جشن‌های ایرانی است، اما شکل آن در طول زمان تغییر کرده است. در حالی که برخی از آیین‌های سنتی حفظ شده‌اند، برخی دیگر جای خود را به شیوه‌های جدید جشن گرفتن داده‌اند. با این حال، هدف اصلی این جشن همچنان حفظ شادی، دور کردن بدی‌ها و استقبال از سال نو است.

• مراسم‌های مرسوم در گذشته

1. آتش‌ افروزی و پریدن از روی آن

مردم بوته‌های خشک را جمع کرده و آتش روشن می‌کردند. هنگام پریدن از روی آتش، این جمله را می‌گفتند: «زردی من از تو، سرخی تو از من» و این رسم نمادی از دور کردن بیماری و بدی‌ها و استقبال از شادی و سلامتی بود.

2. قاشق‌زنی

نوجوانان و کودکان صورت خود را می‌پوشاندند و با قاشق و کاسه‌های مسی به در خانه‌ها می‌رفتند. صاحب‌خانه نیز به آن‌ها آجیل، شیرینی یا خوراکی‌های دیگر می‌داد.

3. فال‌گوشی

افراد به نیت پاسخ گرفتن برای خواسته‌های خود، پشت درها یا سر چهار راه‌ها می‌ایستادند و به گفت‌وگوهای رهگذران گوش می‌دادند. اگر سخنان خوشایند بود، آن را نشانه‌ای نیکو می‌دانستند.

4. کوزه‌شکنی

در برخی مناطق، کوزه‌ای سفالی را که درون آن زغال، نمک و سکه‌ای قرار داده می‌شد، از پشت‌بام خانه به پایین می‌انداختند. این کار برای دور کردن بدی‌ها و بدشانسی‌ها بود.

5. آجیل مشکل‌گشا

مردم آجیل چهارشنبه‌ سوری را که شامل هفت مغز مختلف بود، تهیه کرده و همراه با نیت‌خوانی می‌خوردند تا مشکلاتشان حل شود.

• مراسم‌های مرسوم امروز

1. آتش‌بازی و ترقه‌بازی

در سال‌های اخیر، روشن کردن آتش همچنان مرسوم است، اما استفاده از ترقه، فشفشه و مواد محترقه رواج بیشتری پیدا کرده که گاهی باعث حوادث خطرناک می‌شود.

2. جشن‌های خیابانی و خانوادگی

امروزه مردم در خیابان‌ها، پارک‌ها یا در خانه‌های خود، این شب را جشن می‌گیرند. اجرای موسیقی، رقص و پذیرایی با خوراکی‌های سنتی همچنان بخشی از این جشن است.

3. روشن کردن فشفشه و نورافشانی

به جای آتش‌های بزرگ، بسیاری از مردم از فشفشه، نورافشانی و وسایل ایمن‌تر برای شادی و روشنایی استفاده می‌کنند.

4. برنامه‌های شهری و تلویزیونی

در برخی شهرها، شهرداری‌ها برنامه‌های ویژه‌ای مانند نورافشانی و اجرای موسیقی زنده برگزار می‌کنند. همچنین، رسانه‌ها برنامه‌های ویژه چهارشنبه‌ سوری را پخش می‌کنند.

5. کم‌رنگ شدن سنت‌های قدیمی

آیین‌هایی مانند قاشق‌زنی، فال‌گوشی و کوزه‌شکنی امروزه کمتر دیده می‌شوند و بیشتر در روستاها یا بین علاقه‌مندان به سنت‌های قدیمی برگزار می‌شوند.

لوازم آتش بازی چهارشنبه سوری

برای آتش بازی چهارشنبه سوری از محصولات و ابزارهای مختلفی استفاده می‌شود که در ادامه به برخی از محصولات رایج آن می‌پردازیم. به طور کلی در آتش بازی چهارشنبه سوری می‌توان از انواع محصولات آتش بازی هوایی و زمینی استفاده کرد. امروزه انواع مختلف و متنوعی از محصولات آتش بازی و لوازم چهارشنبه سوری وجود دارند که با توجه به فضای برگزاری جسن، دیزاین مراسم، سلیقه برگزار کننده و شرکت کنندگان مراسم می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. از رایج‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آبشار سرد و گرم

یکی از محصولات پرکاربرد در آتش بازی چهارشنبه سوری استفاده از انواع آبشارها به ویژه در فضای باز است. تنوع آبشارهای سرد و گرم بر اساس ارتفاع جرقه آبشار و همچنین میزان زمان روشن ماندن آبشار است. طبیعتا هر چه ارتفاع آبشار بیشتر باشد، زمان سوختن آبشار نیز بیشتر می‌شود و همچنین قیمت آبشار بیشتر خواهد شد.

• چلچله

چلچله از جمله لوازم بی سر و صدای نورافشانی هوایی محسوب می‌گردد که در تعداد شوت‌های مختلفی به تهیه و تولید می‌رسد. سایر لوازم آتش بازی هوایی موجود مانند کهکشان‌ها، اغلب از صدای بلندی هستند اما چلچله مانند شوت‌های کهکشان به آسمان شلیک می‌شود و خط نورانی را پدید می‌آورد اما انفجار خاصی رخ نمی‌دهد و در عین زیبایی سر و صدای کمی دارد.

• کهکشان آتش بازی

کهکشان آتش بازی مانند سایر لوازم آتش بازی وقتی به آسمان شلیک می‌شود، نور و صدا تولید می‌کند و با توجه به رنگ و طرحی که دارد، عملکرد زیبا و متفاوتی را از خود نمایش می‌دهد. انواع کهکشان به تعداد شوت آن بستگی دارد، چرا که این فاکتور باعث می‌شود تا به شکل گل‌های زیبا و آتشین در آسمان نمایان می‌شوند.

• فرفره آتش بازی

فرفره آتش بازی را می‌توان جزو یکی از بی‌خطرترین و دوست داشتنی ترین لوازم آتش بازی چهارشنبه سوری مخصوص کودکان به شمار آورد. نحوه عملکرد آن به گونه‌ای است که با حفظ تعادل روی یک نقطه حول یک محور می‌‍چرخد و تا شعاع 5 متر و در مدت 3 تا 5 ثانیه می‌سوزد. لازم به ذکر است که فرفره‌های آتش بازی از چند مدل مختلف بهره می‌برند که هنگام روشن نمودن به سرعت روی زمین و حول محور خود شروع به چرخش می‌کنند و بسته به مدل انتخابی از خود تولید نور رنگی می‌کنند.

جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره آتش بازی چهارشنبه سوری و خرید محصولات مورد نیاز، می‌توانید به کارشناسان ما در واتساپ گروه بای فایروک پیام دهید.

خطرات احتمالی آتش‌بازی در چهارشنبه‌سوری

آتش‌ بازی چهارشنبه سوری همانطور که یک آیتم جذاب و هیجان انگیز است و می‌تواند باعث ایجاد شور و نشاط شود، در صورت عدم رعایت نکات ایمنی و استفاده از مواد محترقه غیر

ایمن می‌تواند پیامدهای جبران‌ناپذیری داشته باشد. برخی از مهم‌ترین خطرات آن شامل موارد زیر است:

1. آسیب‌های جسمی و سوختگی

مواد آتش‌زا می‌توانند باعث سوختگی‌های شدید و حتی قطع عضو شوند. آمارها نشان می‌دهند که هر ساله صدها نفر در اثر حوادث چهارشنبه‌ سوری دچار

جراحت‌های شدید مانند سوختگی‌های درجه دو و سه، قطع انگشتان، آسیب به دست‌ها می‌شوند.

2. آسیب به چشم‌ها و بینایی

یکی از رایج‌ترین آسیب‌ها در چهارشنبه‌ سوری، صدمات چشمی است. انفجار ترقه‌ها و مواد آتش‌زا در فاصله نزدیک می‌تواند باعث پارگی قرنیه، از دست دادن بینای

و حتی نابینایی کامل شود.

3. آتش‌ سوزی و تخریب اموال

استفاده نادرست از مواد آتش‌ بازی ممکن است باعث ایجاد آتش‌ سوزی‌های گسترده شود. در برخی موارد، پرتاب ترقه‌ها به داخل منازل، مغازه‌ها و خودروها موجب

آتش‌ سوزی و خسارات سنگین مالی شده است.

4. آلودگی صوتی و مشکلات شنوایی

صدای بلند ترقه‌ها و مواد منفجره باعث آلودگی صوتی شدید شده و ممکن است به پرده گوش آسیب برساند. این موضوع به‌ویژه برای کودکان، سالمندان و بیماران

قلبی بسیار خطرناک است.

5. آلودگی هوا و محیط‌ زیست

دود و گازهای ناشی از انفجار مواد آتش‌زا باعث آلودگی شدید هوا می‌شوند که برای بیماران تنفسی و مبتلایان به آسم خطرناک است. همچنین، زباله‌های ناشی

از مواد محترقه می‌توانند محیط‌ زیست را آلوده کنند.

نکات ایمنی هنگام آتش­ بازی چهارشنبه سوری

• از نگه­داری و انباشت مواد آتش­ زا و خطر آفرین در خانه جدا خودداری کنید.
• به کودکان آموزش دهید که از دست زدن به ترقه‌ها و فشفشه‌های نیم‌سوخته خودداری کنند.
• محصولات آتش ­بازی و نورافشانی را از اطفال خود دور نگه دارید.
• کودکان و نوجوانان بیشترین قربانیان حوادث چهارشنبه‌ سوری هستند، بنابراین والدین باید نظارت کامل بر فعالیت‌های فرزندان خود داشته باشند.
• از خرید مواد محترقه و ترقه‌های غیرمجاز و دست‌ساز خودداری کنید.
• مواد آتش‌زا را در محیط‌های شلوغ و پرجمعیت روشن نکنید.
• فشفشه‌ها خطر کمتری نسبت به ترقه‌ها دارند و می‌توانند جایگزین مناسبی باشند.
• از آتش زدن لاستیک، هیزم و کارتن خالی در واحدهای مسکونی یا در معابر، کوچه و خیابان جدا خودداری کنید.
• تنها از وسایل آتش‌بازی مجاز و استاندارد که دارای تأییدیه ایمنی هستند، استفاده کنید.
• از پرتاب فشفشه و محصولاتی اتش زا به سمت درختان وگیاهان جدا خودداری کنید.
• قبل از جمع­ آوری بقایای آتش ­بازی از خاموش بودن آن­ها اطمینان کامل حاصل کنید.
• در هنگام آتش ­بازی لوازم اطفاء و خاموش کننده آتش را در دسترس قرار دهید.
• به جای استفاده از مواد منفجره، می‌توان با روشن کردن آتش‌های کوچک در فضای باز، گرمای جشن را حفظ کرد.
• استفاده از مواد اشتعال‌زا مانند بنزین، الکل و نفت بسیار خطرناک بوده و باید از آن خودداری شود.
• خواندن اشعار و اجرای مراسم سنتی مانند قاشق‌زنی و دورهمی‌های خانوادگی می‌تواند جایگزین مناسبی برای آتش‌بازی‌های خطرناک باشد.

سودجویان با تزریق مواد محترقه، آتش زا و آسیب زا به بازار و تشویق کودکان و جوانان به استفاده از این مواد، کمر به نابودی جشن آتش بازی چهارشنبه سوری، این سنت زیبای چند هزار ساله ایرانیان بسته‌اند. آیینی که بساط دورهمی و خوشی خویشاوندان و همسایگان را در دل تاریکی شب در کوچه‌ها و خیابان‌ها و پشت بام‌ها فراهم می‌کرد. امروزه با دشمنی‌ها و تخریب‌های سودجویان به سکوت و تخریب اموال عمومی می‌گذرد. فضای خشونت زا و تنش زای این شب تا حدی است که شهروندان به خاطر کشته شدن و آسیب دیدن از رفت و آمد در خیابان ها هراس دارند.

آتش بازی چهارشنبه‌ سوری یکی از زیباترین جشن‌های ایرانی است که می‌تواند شبی خاطره‌ انگیز و شاد برای همه باشد. اما بی‌احتیاطی و استفاده از مواد محترقه غیر ایمن می‌تواند این شب را به یک فاجعه تبدیل کند. با رعایت نکات ایمنی و استفاده از روش‌های جایگزین، می‌توان ضمن حفظ این سنت کهن، از وقوع حوادث ناگوار جلوگیری کرد. بیایید با مسئولیت‌پذیری و آگاهی، چهارشنبه‌سوری را به جشنی ایمن و پر از شادی تبدیل کنیم.